بازار از تایید و تکذیب خبر بازگشت طلب‌ها از کره و عراق خسته شده / اگر امروز می‌توانستیم نفت و گاز بفروشیم، در ماه ۶.۵ میلیارد دلار درآمد ارزی داشتیم؛ طلب ما از کره و عراق نیز حدود ۳ ماه از درآمد نفت ایران می‌شد -

هادی حق شناس، اقتصاد دان در گفت و گو با «انتخاب»:

هادی حق‌شناس، کارشناس اقتصادی، درباره وابستگی اقتصاد ایران به نفت و چالش‌های در شرایط تحریمی گفت: چند نکته در این‌باره وجود دارد. اقتصاد ایران سال‌هاست که عادت به فروش ۲.۸ میلیون بشکه نفت عادت کرده بود. در دهه نود به خاطر گسترش تحریم‌ها به این میزان فروش دست نیافتیم و در مواقعی نصف هدف‌گذاری‌ها نفت فروختیم. مشکل بعدی آنجاست که پول نفت فروخته شده در شرایط تحریم هم به راحتی وارد اقتصاد ایران نشد. اگر فرض کنیم که امروز می‌توانستیم نفت و گاز بفروشیم، به طور میانگین در ماه ۶.۵ میلیارد دلار درآمد ارزی داشتیم. طلب ما از کره و عراق نیز حدود ۳ ماه از درآمد نفت ایران می‌شد.

خبر آزاد شدن منابع ارزی در کره به میزان 7 میلیارد دلار، بازار را تحت تاثیر قرار داد اما سوال جامعه این است که آیا ارزش اقتصاد ایران به این حد رسیده که برای 7 میلیارد دلار که درآمد ماهانه کشور‌های همسایه هم نیست باید تا این حد چانه زد و در نهایت هم این خبر تکذیب شود؟

هادی حق‌شناس، کارشناس اقتصادی، درباره وابستگی اقتصاد ایران به نفت و چالش‌های در شرایط تحریمی به «انتخاب» گفت: چند نکته در این‌باره وجود دارد. اقتصاد ایران سال‌هاست که عادت به فروش 2.8 میلیون بشکه نفت عادت کرده بود. در دهه نود به خاطر گسترش تحریم‌ها به این میزان فروش دست نیافتیم و در مواقعی نصف هدف‌گذاری‌ها نفت فروختیم. مشکل بعدی آنجاست که پول نفت فروخته شده در شرایط تحریم هم به راحتی وارد اقتصاد ایران نشد. اگر فرض کنیم که امروز می‌توانستیم نفت و گاز بفروشیم، به طور میانگین در ماه 6.5 میلیارد دلار درآمد ارزی داشتیم. طلب ما از کره و عراق نیز حدود 3 ماه از درآمد نفت ایران می‌شد.

وی در ادامه در رابطه با انتظار بازار نسبت به خبر آزاد شدن منابع ارزی در کره و عراق اشاره کرد: آزاد شدن طلب ایران از عراق و کره تقریبا در این دو سال گذشته بار‌ها مطرح شده و بعد تایید و تکذیب شده است. بازار از این خبر‌ها خسته شده است. اخبار مربوط به طلب ایران به عراق هم دیگر مردم را خسته کرده است و حالا هم این طلب به عمان منتقل شده است. ظرفیت اقتصادی ایران بیش از این طلب‌هاست. در یک شرایط عادی برای صادرات غیرنفتی و نفتی و گاز و پتروشیمی بیش از این اعداد باید درآمد داشته باشیم.

او افزود: ما در سال 1390 مجموع صادرات و وارداتمان تقریبا 230 میلیارد دلار بود که در سال گذشته به نصف رسیده است. البته این نصف شدن بدون محاسبه‌ی صادرات غیرنفتی است. لذا نوسانات بازار ارز در شرایط فعلی که در چند روز گذشته هم ثبات داشته است واقعی نیست. سوال اینجاست که قیمت واقعی ارز در بازار همین عدد 50 هزار تومان است؟ مسلما قیمت واقعی ارز این نیست، اگر ما در لیست سیاه اف.ای.تی.اف نبودیم قیمت ارز این نبود.

حق‌شناس گفت: تنش های سیاست خارجی ارز را به این روز انداخته است. نباید فراموش کنیم که ما شرایط عادی را در اقتصادی نداریم. اگر شرایط ما عادی بود آزاد شدن منابع ارزی در کره و عراق به این مقدار چندان مهم نبود اما چون تحریم هستیم و ظرفیت فروش نفت پایینی داریم، طلب ما از عراق و کره اثر معنادار بر بازار دارد و به این خاطر همه منتظر اند.